دختر کوروش - هفت سین، هفت چین و هفت شین

هفت‌سین سفره‌ای است که ایرانیان هنگام نوروز می‌‌آرایند. آنچه که در این سفره قرار می‌گیرد، باید دارای ویژگی های زیر باشد:

    * پارسی باشد؛
    * با بند واژه‌ی «س» آغاز شود؛
    * ریشه‌ی گیاهی داشته باشد؛
    * خوردنی باشد؛
    * اسم مرکب نباشد؛
    * برای بدن سودمند باشد؛


بنابراین هر آنچه که دارای این ویژگی‌ها نباشد - اگر چه با بندواژه‌‌ی «س» هم آغاز شده باشد - نمی‌توان جزء هفت‌ سین به حسابش آورد. در زبان پارسی، تنها هفت چیز هستند که این ویژگی‌ها را دارا هستند:

    * سیر : به نام و عنوان اهورامزدا
    * سیب: به نام و عنوان سپندارمذ (اسفند)
    * سبزی: به نام فرشته‌‌ی اردیبهشت
    * سنجد : به نام فرشته‌ی خرداد
    * سرکه: به نام فرشته‌ی مرداد
    * سمنو : به نام فرشته‌ی شهریور
    * سماق: به نام فرشته‌ی بهمن


هرچند که در سفرهٔ هفت سین باید به هرحال هفت جزء که با آوای «سین» آغاز می‌شوند (نمادی از «سپنتا») چیده شود، ولی برای زینت و چیدمان دلپذیرتر سفرهٔ هفت سین، تقریباً همهٔ خانواده‌های ایرانی اجزاء دیگری هم در سفره می‌چینند و در آرایش و رنگ آمیزی سفره شان نهایت خوش سلیقگی را اعمال می‌کنند.

آینه و کتابی مقدس در کنار آن هم از اجزائی است که تقریباً در هر سفرهٔ هفت سینی چیده می‌شود. برخی بر این باورند که سکه که نماد «دارایی» وآب که نماد «پاکی و روشنایی» است بهتر است در کنار هم قرار گیرند و سکه را درون ظرفی از آب سر سفره می‌گذارند.


سین‌های باستانی(متداولتر)

سبزه - نماد نوزایی (تولد دوباره)
سیب - نماد زیبایی و تندرستی
سمنو - نماد فراوانی(برکت)
سیر - نماد پزشکی(درمان یا طب)
سنجد - نماد عشق
سکه - نماد دارایی
سرکه - نماد شکیبایی و عمر
سماق - نماد(رنگِ) طلوع خورشید

دیگر سین‌ها: سوسن • سبزی • سنگک • سپند • سیاهدانه


دیگر اقلام

کتاب - به نشانه تمدن و خردورزی: دیوان حافظ و شاهنامه و (مسلمانان معمولاً قرآن را انتخاب می کنند)
آینه
ماهی سرخ
یک جفت نوروزی (شمعدان اصیل ایرانی)
تخم مرغ رنگی
کاسه‌ای از آب که پرتقالی در آن غوطه‌ور است (به نشانهٔ زمین در فضا)
یک شیرینی ایرانی (مانند باقلوا، شیرینی آردنخودچی، ...)
همچنین:
گلاب • آجیل • شکلات • گل نرگس

در بسیاری از منابع تاریخی آمده است که "هفت سین" نخست "هفت شین" بوده و بعدها به این نام تغییر یافته است. شمع، شیرینی، شهد (عسل)، شمشاد، شربت و شقایق یا شاخه نبات، اجزای تشکیل دهنده سفره هفت شین بودند. برخی دیگر به وجود "هفت چین" در ایران پیش از اسلام اعتقاد دارند. در زمان هخامنشیان در نوروز به روی هفت ظرف چینی غذا می گذاشتند که به آن هفت چین یا هفت چیدنی می گفتند.

بعدها در زمان ساسانیان هفت شین رسم متداول مردم ایران شد و شمشاد در کنار بقیه شین های نوروزی، به نشانه سبزی و جاودانگی بر سر سفره قرارگرفت. بعد از سقوط ساسانیان و ورود اسلام به ایران، ایرانیان سعی کردند سنتها و آیین های باستانی خود را حفظ کنند.


نکته: اگر می خواهید پای سفره تان ماهی قرمز داشته باشید، به دو نکته حتمآ توجه کنید:

    * ماهی تنها نباشد و حداقل یک ماهی دیگر کنارش باشد، چون ماهی هم مثل تمام موجودات دیگر در تنهایی خیلی غصه می خورد.

    * دو سه روز که از عید گذشت حتما ماهی را به نزدیک ترین منبع آب شیرین ببرید و در آب فراوان رهایش کنید تا از زندگی اش لذت ببرد. تنگ برای ماهی مثل قفس برای پرنده است و در این فضای بسته و کوچک خیلی دلش می گیرد.